Naar aanleiding van de elfde reeks Duurzame Wijkcontracten (DWC) selecteerde de Brusselse Regering 3 nieuwe perimeters: “Helihaven-Antwerpen” in Brussel, “Jacquet” in Koekelberg en “Zwarte Vijvers” in Molenbeek. Deze krijgen nu steun via dit gewestelijk instrument voor stedelijke ontwikkeling en verbetering van de leefomgeving voor de inwoners van de zone voor stedelijke herwaardering (ZSH).

De duurzame wijkcontracten bestaan sinds 2010, maar met de verbreding van de zone voor stedelijke herwaardering in 2019 zijn er nieuwe Brusselse gemeenten die een kandidatuur hebben ingediend voor deze elfde reeks. Zoals de vorige jaren kende de door Minister-President Rudi Vervoort gecoördineerde oproep tot kandidaturen een groot succes, zowel qua aantal kandidaturen als wat betreft de kwaliteit hiervan. In totaal zijn negen dossiers ingediend.

« Voor deze legislatuur hebben wij met de Regering beslist te kijken naar specifieke uitdagingen voor de stadsvernieuwing zoals klimaat en duurzaamheid. De gezondheidscrisis die wij momenteel doormaken, brengt sociale, stedelijke en economische noden aan de oppervlakte, zeker voor wie leeft in een groot stadsgewest als Brussel. De behoefte aan de uitbouw van een buurtstad met woningen en voorzieningen waartoe iedereen toegang heeft, kwalitatief hoogstaande openbare en groene ruimten en sociaaleconomische initiatieven en ingrepen voor de sociale cohesie laat zich dan ook steeds sterker gevoelen. » aldus Rudi Vervoort, de Brusselse Minister-President.

De laureaten van deze elfde reeks van de Duurzame wijkcontracten 2021-2026/2028 zijn respectievelijk:

• Brussel « Helihaven-Antwerpen »: deze perimeter wordt gekenmerkt door een grote morfologische, sociale en functionele diversiteit en ondergaat een sterke dynamiek van meerdere grote projecten (RPA, Stadsvernieuwingscontract 1, Wijkcontract in de nabijheid). Dit nieuwe wijkcontract moet de lopende inspanningen voor stadsvernieuwing aanvullen en verbindend werken met projecten op lokale en op gewestelijke schaal. Voor de ontwikkeling van deze wijk wordt toegespitst op de hernieuwde aansluiting van de openbare ruimten aan de oost- en westkant en op de heropbouw van een samenhangend stadsweefsel. De activering van de bodemplaat van de Lakense Haard is één van de grote projecten binnen de perimeter. Er wordt sterk ingezet op het groene netwerk en pacificatie van trajecten, samen met de ontwikkeling van voorzieningen bestemd voor de bewoners (en toekomstige bewoners) van de wijk. 
• Koekelberg « Jacquet »: deze perimeter ligt ingesloten tussen de spoorlijn L28, het Zwarte Vijversplein en grote verkeersassen en moet een eigen identiteit krijgen met een kwalitatieve leefomgeving. De wijk kende al meer dan 20 jaar geen wijkcontract meer en blijft sociaaleconomisch sterk prioritair met één van hoogste bevolkingsdichtheden van het Gewest (25.114 inw/km²). Als grote uitdagingen van deze wijk gelden de versterking van de bewoonbaarheid, met nieuwe woningen en buurtvoorzieningen, de teruggave van de openbare ruimte aan de bewoners en het tot rust brengen van het stadsnetwerk. De inrichting van gemeenschapsruimten moet zorgen voor een grotere cohesie en sociale vitaliteit.
• Molenbeek « Zwarte Vijvers »: deze perimeter omvat de oude industriële wijken van het Gewest. De uitdagingen qua huisvesting, openbare ruimten en verbetering van de gebouwenstructuur in het algemeen blijven er enorm. Er staan meerdere ontdichtings- en vergroeningsinitiatieven op stapel en er wordt gewerkt om de openbare ruimten op te waarderen en terug te geven aan de inwoners. De kandidatuur legt de nadruk op de bouw van infrastructuur voor jongeren en voorzieningen die de attractiviteit kunnen verhogen in de wijk op zoek naar een identiteit.  Ook de heraanleg van het Zwarte Vijversplein is een prioriteit.

Met hun aangrenzende perimeters, een gezamenlijk Stadsvernieuwingscontract en de gelijkaardige stedelijke en sociale problemen kunnen de gemeenten Koekelberg en Molenbeek hier van bij de uitwerking van het programma samen synergieën creëren.

De drie gemeenten bieden bovendien interessante kansen voor het openbaar grondbeleid, dat aanzienlijk kan bijdragen tot de verwezenlijking van de operaties.

Tijdens deze lockdownperiode krijgt de burgerparticipatie het er hard te verduren. De gemeenten en studiebureaus zullen blijk moeten geven van creativiteit om de bewoners in de loop van het proces in beweging te krijgen, want co-constructie blijft een essentieel element bij de verwezenlijking van nieuwe wijken. 

Qua budget ten slotte mogen de drie gemeenten elk rekenen op een subsidie van 142.500 euro voor de uitwerking van hun basisprogramma en een subsidie van 12,5 miljoen euro voor de uitvoeringsfase.