Het richtplan van aanleg Defensie: Groen licht voor een nieuwe duurzame wijk en een landschapspark op de vroegere NAVO-site
persbericht
14 mei 2024
De Brusselse regering heeft op voorstel van minister-president Rudi Vervoort, die bevoegd is voor territoriale ontwikkeling, de ontwerpversie van het richtplan van aanleg (RPA) Defensie definitief goedgekeurd! In dat RPA is in grote lijnen vastgelegd welke nieuwe stedelijke invulling de site van 90 hectare, die zich bevindt op het grondgebied van de gemeente Evere en de stad Brussel, moet krijgen.
De Defensie-site an sich is strategisch gelegen op de grens tussen het Brussels en het Vlaams gewest. Na de verhuis van het hoofdkwartier van Defensie zal er ongeveer 75 hectarevrijkomen. Dat biedt een unieke kans om dit stadsdeel op een vernieuwende en duurzame wijze te herontwikkelen. Met het oog daarop hebben perspective.brussels (voor het Brussels gewest) en het Departement Omgeving (voor het Vlaams gewest) samen een scenario uitgetekend.
Het terrein is vandaag eigendom van Defensie. Momenteel wordt het gebruikt voor de organisatie van grote processen en is er een tijdelijke Europese school gevestigd. Het is de bedoeling om het richtplan op middellange en lange termijn uit te voeren. Dat moet geleidelijk gebeuren, project per project.
Een locatie die heel wat mogelijkheden biedt
De site bevindt zich te midden van uitgestrekte bedrijfszones, begraafplaatsen en het Woluweveld. Het is net omwille van zijn uitzonderlijke ligging dat we deze stadstoegang (die niet alleen voor het gewest, maar door de nabijheid van de nationale luchthaven ook voor het hele land een grote symboolwaarde heeft) dienen te herwaarderen met aandacht voor het landschap, de economie, de instellingen en de bewoning van de stad.
Om dat mogelijk te maken, heeft perspective.brussels een richtplan van aanleg (RPA) opgesteld. Zo’n plan bevat de strategische en verordenende richtlijnen voor de stedelijke en de landschappelijke ontwikkeling.
Het is de bedoeling om er een nieuwe dichte stadswijk tot stand te brengen en een ruim grootstedelijk park aan te leggen, die moet fungeren als nieuwe groene long voor het noordoosten van Brussel. Deze beboste omgeving zal op een ecologische manier worden ontwikkeld en toegankelijk zijn voor de buurtbewoners, wandelaars en fietsers.
Aan de Leopold III-laan zouden volgens het plan verschillende economische functies worden ontwikkeld. Citydev.brussels vervult een belangrijke rol bij de ontwikkeling van dit gebied, waar meer ruimte zal komen voor productieactiviteiten.
Perspective.brussels laat zich voor deze opdracht bijstaan door een multidisciplinair team, bestaande uit het architectenbureau XDGA, de landschapsarchitecten van Michel Desvigne Paysagistes, Tractebel en E-biom.
Voor de inrichting van de site zijn de volgende vier hoofddoelstellingen naar voren geschoven:
- De open ruimten in het gebied tot hun recht laten komen en met elkaar verbinden door een grootstedelijk landschapspark van meer dan 45 hectare (waarvan 15 hectare op Brussels grondgebied) aan te leggen;
- Vorm geven aan een grootstedelijk netwerk voor actieve mobiliteit met nieuwe verbindingen tussen de Groene Wandeling en de fiets-GEN-routes;
- Een nieuwe duurzame en gemengde wijk langs de Leopold III-laan tot stand brengen, gebaseerd op een groene omgeving van hoge kwaliteit;
- De economische dynamiek in dit gebied, dat dankzij zijn ligging tussen de Europese Wijk en de luchthaven zeer aantrekkelijk is, consolideren en versterken. Er wordt een volledige mix van bestemmingen vooropgesteld, met economische activiteiten, voorzieningen, diensten, winkels en horecazaken.
Een vruchtbare en vernieuwende samenwerking
Het Brussels en het Vlaamse Gewest hebben op een vernieuwende en voorbeeldige manier de handen in elkaar geslagen om deze gemeenschappelijke visie uit te tekenen. De bevoegde instanties sloten op voorhand een samenwerkingsakkoord, waardoor gelijktijdig een RPA aan Brusselse kant en een GRUP aan Vlaamse kant konden worden uitgewerkt.
De gewesten hebben hun best gedaan om de timing van hun respectieve procedures op elkaar af te stemmen, zodat ze samen hun openbare onderzoeken konden organiseren. Die hebben eind 2023 plaatsgevonden en leverden nuttige feedback op om de documenten verder aan te vullen en uiteindelijk een stevig, slim en veerkrachtig plan op tafel te leggen.
Na de richtplannen van aanleg voor de kazernes in Elsene, het Weststation, Heyvaert, Delta / Herrmann-Debroux en onlangs het Mediapark is dit al het zesde richtplan van aanleg dat in deze regeerperiode definitief is goedgekeurd.
Brussels minister-president Rudi Vervoort, die bevoegd is voor territoriale ontwikkeling:“Ik ben heel trots dat ik mijn steentje kan bijdragen om deze locatie open te stellen voor het publiek en dit monofunctionele en onbewoonde stadsdeel nieuw leven in te blazen. De vruchtbare samenwerking met Vlaanderen moet dienen als voorbeeld voor alle toekomstige ontwikkelingsprojecten aan de rand van de stad. Eindelijk zal ons gewest langs deze belangrijke verkeersader een volwaardige stadstoegang op maat van de Brusselaars kunnen inrichten!”
Antoine de Borman, CEO van perspective.brussels:“Door samen te werken met het Departement Omgeving van het Vlaams gewest en een ambitieuze aanpak te volgen, konden we een kwaliteitsvol en samenhangend project uitwerken, dat de bakens uitzet om de Defensie-site te ontwikkelen als nieuwe toegangspoort tot de stad.”