Op initiatief van Minister-President Rudi Vervoort en Minister van Openbare Werken Elke Van den Brandt heeft de Brusselse Regering de bijwerking van het Beeldkwaliteitsplan (BKP) voor de openbare ruimte van het kanaalgebied goedgekeurd. Voor het Gewest is de verbetering van de openbare ruimte in deze zone een belangrijke doelstelling. perspective.brussels werkte het plan uit in 2019 en nu is het bijgewerkt. In de nieuwe versie wordt onder meer sterk de nadruk gelegd op de interactie met het water en de begroeiing van de kaaien.

Het kanaal van Brussel loopt van noord naar zuid door het hele Gewest en zorgt voor één van de meest open landschappen van heel de stad. Dit wordt gekenmerkt door een opeenvolging van openbare ruimten die doorgaans sterk van elkaar verschillen waardoor het moeilijk is om er een globaal beeld van te krijgen, ook al fungeert het kanaal als doorgaande verkeersader. Vanuit deze invalshoek heeft het Gewest het Beeldkwaliteitsplan uitgewerkt, dat een nieuw, samenhangend beeld tot stand moet brengen aan de hand van kernbegrippen als vergroening en samenleven.

Het BKP bestaat sinds 2019 en is een rechtstreeks voortvloeisel van het Kanaalplan, dat het gebied een betere mix van stedelijke functies moet geven. Het bijgewerkte document doet concrete aanbevelingen voor elk deelgebied. Het betreft de sites Schaarbeek-Vorming, het Beco- en het Vergotebekken, de wijk van de slachthuizen en de industriezones in het noorden en het zuiden van het Gewest. 

Een nooit eerder geziene aanpak waarmee al ruim 100 projecten konden worden opgevolgd

Om openbare en private actoren ertoe aan te zetten zoveel mogelijk ontwikkelingen vanaf het prille begin van een project te volgen, zijn een dienstencentrale en een opvolgingscomité in het leven geroepen. Concreet betekent dit dat initiatiefnemers van projecten een beroep kunnen doen op een consortium van deskundigen voor gerichte bijstand over specifieke onderwerpen. Door deze unieke aanpak is de onderlinge samenhang van nieuwe projecten duidelijk verbeterd en is er minder tijd nodig voor de ontwikkeling en de analyse van de schetsen.

Sinds 2019 zijn al een honderdtal projecten opgevolgd en begeleid door het BKP-team. Om er maar enkele te noemen: de heraanleg van de Vilvoordsesteenweg, de inrichting van oversteekplaatsen voor fietsers en voetgangers aan het Monument voor de Arbeid en het Saincteletteplein, de promenade langs de Biestebroekkaai en verschillende totaalvisies voor de COOVI-site, de Jules Ruhl-wijk, het park van de Kleine Zenne en Van Praet West.

Een evoluerend en geactualiseerd plan

Om de positieve dynamiek te bestendigen die sinds bijna tien jaar in het kanaalgebied is opgebouwd, is het van groot belang dat het plan kan inspelen op de nieuwste ontwikkelingen en op duurzame praktijken. Daarom bevat deze update specifieke passages over de interactie met het water en vergroende oevers. Zo worden er bijvoorbeeld plaatsen aangegeven waar de kaaien verlaagd kunnen worden. Ook wordt er een bredere studie in het plan opgenomen naar de blootlegging van de Zenne (zowel in dichtbevolkte wijken als in industriezones). Naast de louter planologische aspecten gaat het BKP ook in op meer technische kwesties, zoals een analyse van de nachtelijke verlichting langs het hele kanaal.

“Tien jaar na de start van de nieuwe dynamiek via het Kanaalplan willen wij nu deze vernieuwende en bijzonder succesvolle benadering van het BKP doortrekken naar andere ambitievolle en broodnodige projecten voor de Brusselaars. Het plan wil een antwoord formuleren bij de grote sectoroverschrijdende problemen in dit dichte, heterogene gebied door openbare en privé-actoren uit te dagen om tot gemeenschappelijke ambities te komen binnen een coherent landschaps- en territoriaal kader. aldus Rudi Vervoort, Minister-President van het Brussels Gewest.

“Dit kanaalplan geeft ons extra motivatie om volop verder in te zetten op ontharding van aanplanting van de hele kanaalzone! Tussen vorig jaar en 2026 komen er 14.000 bomen en struiken bij. We zijn alvast volop bezig dit plantseizoen met quickwins qua vergroening zoals op de Negende Linielaan, de Nijverheidskaai en binnenkort ook de Ninoofsepoort. Verder krijgen verschillende zones in de nabije toekomst een volledige metamorfose met meer ruimte voor groen en actieve modi: de fietspasserellen aan Sainctelette en de Trooz, de heraanleg van het Saincteletteplein, de Vanderveldesquare en de Marchantbrug. We blijven Brussel veranderen!” benadrukt Elke Van den Brandt, Minister van Mobiliteit en Openbare Werken.

“De herwaardering van het kanaalgebied bouwt op tal van projecten. Het Beeldkwaliteitsplan was en is nog steeds de leidraad bij de ontwikkeling van de openbare ruimten in deze zone. Wij zijn ontzettend blij dat we met de bijwerking van het BKP deze tool een langer perspectief kunnen geven en dat het kanaalgebied zijn metamorfose kan voortzetten.” zegt Antoine de Borman, Directeur-Generaal van perspective.brussels