De Brusselse regering heeft zich vandaag duidelijk uitgesproken voor een loyale samenwerking met de federale regering om de veiligheid en de sociale cohesie op Brussels grondgebied te verzekeren.  Zij vraagt dat de concrete oplossingen en de samenwerking tussen de beleidsniveaus die in het kader van het plan voor het Zuidstation worden uitgewerkt ook worden toegepast op het Noordstation, de metrostations en hun omgeving omdat deze met gelijkaardige situaties te kampen hebben. Ze roept de federale regering op om te voorzien in de opvang van asielzoekers in overeenstemming met de wet.

De Brusselse Regering zat vandaag samen over de coördinatie van de acties die zijn ondernomen om de veiligheid en de rust te herstellen bij het Zuidstation en de globale toestand in de trein- en metrostations van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Als metropool en hoofdstad van België kent Brussel een specifieke sociaaleconomische en duale situatie van een stad die enorm veel welvaart produceert, maar waar ook kansarme bevolkingsgroepen wonen die geconcentreerd zijn in bepaalde wijken, met name rond de stations.  Het Brussels Gewest en de gemeenten hebben volgens hun bevoegdheden hun verantwoordelijkheid opgenomen om met deze sociale realiteit om te gaan.  Het Brussels actieplan dat momenteel wordt uitgewerkt om de situatie aan het Zuidstation aan te pakken, bevat dan ook tal van acties die al lopen. Maar er moeten ook andere institutionele bevoegdheden worden aangesproken om problemen als dakloosheid en onveiligheid aan te pakken, en die liggen bij de Federale Regering.

De Brusselse Regering heeft dan ook de schouders gezet onder de coördinatie van de verschillende bevoegdheden. Maar de Regering maakt zich grote zorgen over het feit dat, net op het moment dat deze werkzaamheden aan de gang zijn, aangekondigd wordt dat Fedasil niet langer alleenstaande mannelijke asielzoekers zal opvangen. Als deze beslissing effectief wordt uitgevoerd, gaat dit onvermijdelijk zware gevolgen hebben voor Brussel.  De overgrote meerderheid van deze mensen is geconcentreerd in Brussel omdat de instellingen die waar zij zich moeten registreren, hier gevestigd zijn.

De Regering moet vaststellen dat de sociaal-sanitaire toestand en de veiligheid in een aantal wijken al enkele jaren achteruitgaat door factoren waarover Brussel nauwelijks controle en bevoegdheid heeft, en in het bijzonder de drugshandel en de daarmee gepaard gaande criminaliteit, samen met de aanwezigheid van grote aantallen daklozen, asielzoekers en mensen zonder verblijfsvergunning. 

De Brusselse Regering heeft de federale overheid meermaals op deze problematiek gewezen. Ze herinnert met name aan haar brief van oktober 2021 aan de Premier, de Minister van Binnenlandse Zaken en de Staatssecretaris voor Asiel en Migratie over de “moeilijkheden die voortvloeien uit het feit dat voorbijgegaan wordt aan de situatie van personen zonder verblijfsvergunning op het grondgebied van het Brussels Gewest.

Het schrijven sloot af met:

Om al deze redenen verzoekt de Brusselse Hoofdstedelijke Regering de Federale Regering met aandrang:

–          Nieuwkomers op te vangen en te begeleiden naar een procedure op basis waarvan zij hun verblijfssituatie juridisch kunnen regulariseren. Tevens moet zij die mensen via het wettelijke traject op weg helpen naar de arbeidsmarkt. Met het oog daarop vraagt de Brusselse regering aan de federale overheid om in het Brussels Gewest een opvang- en doorverwijscentrum op te richten;

–          te voorzien in een sneller en coherenter antwoord voor asielzoekers;

–          het personeel van de federale politie te versterken in en rond de stations waar veel daklozen komen (daklozen in de brede zin van het woord: eigenlijke daklozen, mensen zonder papieren, migranten “in transit”) en

–          te voorzien in de financiering van de uitgaven voor onderdak en maaltijden die het Brussels Gewest sinds 2019 reeds op zich neemt.

Zoals steeds is de Brusselse Regering uiteraard bereid om hierbij met de Federale Regering samen te werken.

De Brusselse Regering stelt vast dat de bevindingen van deze brief twee jaar later nog verslechterd zijn en dat er geen enkel gevolg is gegeven aan de verzoeken om actie, afgezien van het akkoord tussen Fedasil en het Gewest om de 1500 opvangplaatsen ten laste te nemen die Brussel eigenlijk al had ingericht.

De verslechterende situatie heeft een zware impact op de Brusselaars, de pendelaars die naar Brussel reizen voor hun werk en de bezoekers van Brussel.

Brussel is de nationale hoofdstad, de hoofdstad van het Vlaanderen en de hoofdstad van de Federatie Wallonië-Brussel, en draagt daarmee het imago van het hele land. Geen enkele Belgische overheid zou de achteruitgang van de leefomstandigheden en de veiligheid in de hoofdstad mogen gedogen, zeker niet aan grote toegangen tot de stad zoals de stations. De Brusselse regering zet al haar middelen in om de levenskwaliteit in haar gebied te verbeteren. Ze wil ten volle kunnen samenwerken met de federale regering en alle andere deelstaten om samen het hoofd te bieden aan de uitdagingen die bestaan op het vlak van veiligheid en sociale cohesie op haar grondgebied en die een weerslag hebben op heel België.

De Brusselse hoofdstedelijke regering steunt uitdrukkelijk en loyaal de uitwerking van het coördinatieplan voor de veiligheid en de leefbaarheid van het Zuidstation en verzoekt de federale regering:

• De oplossingen en de samenwerking die worden uitgewerkt ook toe te passen voor het Noordstation en de metrostations en hun omgeving omdat deze een gelijkaardige situatie kennen;
• en vooral dat er een oplossing wordt gevonden om een daadwerkelijke politieaanwezigheid in de metrostations te garanderen, wat vandaag onmogelijk is door de ontoereikende personeelsbezetting van de spoorwegpolitie;
• dat de middelen van de gerechtelijke politie en het parket worden opgetrokken om de drugshandel en de daarmee samenhangende zware criminaliteit te bestrijden;
• dat de aankondiging van de beslissing om alleenstaande mannelijke asielzoekers niet langer op te vangen niet wordt toegepast en dat alles in het werk wordt gesteld om ervoor te zorgen dat alle asielzoekers materiële hulp krijgen, overeenkomstig de internationale verplichtingen van België en het Belgisch en Europees recht, door een beroep te doen op de nationale solidariteit via de uitvoering van een nationaal spreidingsplan.