persbericht
30 april 2015
Dames en heren van de pers,
Ik dank u voor uw aanwezigheid.
Zoals u weet, is de Zuidwijk in het Brussels meerderheidsakkoord uitgeroepen tot een van de prioriteiten van het territoriaal beleid van de Regering.
Ik kan u dan ook met vreugde meedelen dat vanochtend het richtschema voor de Zuidwijk in eerste lezing is goedgekeurd door de Ministerraad. Dat richtschema legt een duidelijke visie vast voor de ontwikkeling van dit gebied, die voor Brussel zo noodzakelijk is.
De Zuidwijk vormt als internationale toegangspoort tot de hoofdstad van Europa een complex geheel, dat echter ook een enorm potentieel biedt. Dat potentieel wordt nog versterkt door het feit dat op dit eigenste ogenblik al een aantal publieke en private bedrijven bereid zijn te investeren in de ontwikkeling van dit stadsdeel.
Dat is net wat deze studie zo bijzonder maakt: nog vóór ze van start ging, waren in dit gebied al initiatiefnemers van projecten neergestreken, vol ongeduld om er tegenaan te gaan. Wat er nog ontbrak, was een beleidsvisie, een door de overheid uitgetekend kader om de aanwezige dynamiek te laten aansluiten bij een gecoördineerde en coherente strategie die gestuurd wordt door het Brussels Gewest.
Wij zijn dan ook blij u deze visie vandaag voor te stellen samen met Djamel Klouche, de architect en stedenbouwkundige die wij in september 2013 hebben aangesteld. Ik wil hem en zijn teams graag van harte bedanken voor de zinvolle voorstellen die zij constant hebben aangereikt.
De Zuidwijk fungeert niet alleen als internationale toegangspoort, maar is ook en vooral een bewoonde omgeving die een globale aanpak verdient om de leefkwaliteit te bevorderen, de openbare ruimten te herwaarderen en de commerciële en culturele dynamiek te versterken.
Daarom is het nodig om samen te werken met alle belanghebbende partijen. Eerst en vooral met de gemeenten als voornaamste betrokkenen. Daarnaast ook met de NMBS en Eurostation, die zowel op het vlak van infrastructuur als op het vlak van gronden een vooraanstaande operator zijn in de wijk. En tot slot met de openbare en private projectontwikkelaars.
Al deze spelers werden op elk ogenblik betrokken bij het proces en bij de uitwerking van de strategie. Ik wil hen bedanken voor hun bereidwillige inzet.
Alvorens dieper in te gaan op de voorstellen, wil ik eerst nog een aantal zaken in herinnering brengen.
Ten eerste wil ik opmerken dat het richtschema al een aantal voorstellen bevat in verband met mobiliteit. Zo beoogt het onder meer al het doorgaand sluipverkeer, dat zorgt voor heel wat ongemak voor de voetgangers, te weren uit de onmiddellijke omgeving van het station. Die perimeter zou dus voorbehouden worden voor taxi’s, leveranciers, kiss and ridestroken enzovoort. Er zijn echter nog bijkomende studies nodig om deze voorstellen verder uit te diepen en te toetsen.
In het contract dat wij met Djamel Klouche hebben afgesloten, is bepaald dat de uitvoering van de strategie gedurende een periode van maximaal tien jaar begeleid zal worden. We beschikken dus op ieder moment over de waarborg dat alle ontwikkelingen van de perimeter beantwoorden aan de doelstellingen van het Richtschema dat door de Regering is goedgekeurd.
Ten slotte zal het Richtschema, van zodra het in tweede lezing is goedgekeurd, in de regelgevende vorm van een BBP worden uitgeschreven om zo alle noodzakelijke garanties te bieden voor de ontwikkeling van de projecten.
Ik laat het over aan Djamel Klouche om u over enkele ogenblikken de voorstellen van het Richtschema in detail toe te lichten.
Maar ik wil u eerst nog even de uitdagingen en de doelstellingen schetsen.
Eerst en vooral is er het beheer en de kwalitatieve opwaardering van de openbare ruimten. Van zodra de tram tegen 2018-2020 ondergronds rijdt in de zogenaamde Grondwettunnel kunnen de Europa-esplanade, het Grondwetplein en vooral de Overdekte Straat, die vandaag Brussel onwaardig zijn, opgewaardeerd worden binnen een globaal heraanlegproject voor de openbare ruimten dat wij voorbereiden voor 2016.
Deze openbare ruimten zullen onder meer tot leven worden gebracht dank zij de herbestemming van de vierhoeken (de ruimten onder de sporen met een oppervlakte van respectievelijk 10.000 en 5.000 m²) als fietsparkings, voorzieningen, winkels en horecazaken.
De andere doelstelling is om via de openbare ruimten de permeabiliteit tussen Sint-Gillis en Anderlecht aanzienlijk te verhogen zodat het station en de Zuidwijk niet langer als grens gelden. Ook het stadscentrum moet toegankelijker worden, want zoals u weet ligt de Grote Markt slechts op tien minuutjes wandelen van het station!
Maar ook het beheer van deze openbare ruimten moet worden verbeterd. En dat kan wellicht het best binnen een beheersstructuur waarbij alle openbare operatoren betrokken zouden zijn.
Daarna moet de wijk een nieuw evenwicht vinden in haar functies, met een versterking van het woonkarakter. In de eerste plaats om de sterke bevolkingsexplosie op te vangen, maar ook om opnieuw een sociale dynamiek op gang te brengen waaraan vandaag buiten de kantooruren zo sterk behoefte is … Tegen 2020 moeten dank zij het Jamarproject en het herziene Victorproject zo goed als 500 woningen (50.000 m²) gebouwd worden. In een tweede fase voorziet het Richtschema, mits de NMBS elders een plaats kan vinden binnen het Fonsnyproject, in de reconversie van het huizenblok Frankrijk-Bara tot woningen met ook daar een potentieel van 500 woningen. Het huizenblok van de Tweestationsstraat en de reconversie van BLOK II moeten op termijn leiden tot in totaal zo’n 2000 bijkomende woningen binnen de perimeter van de Zuidwijk.
Maar dit mag niet in de weg staan dat ook een rationele tertiaire strategie wordt ontwikkeld rekening houdend met alle aanwezige elementen bij een multimodale pool. De projecten Fonsny (voor de verhuizing van de NMBS) en Victor voorzien in een aantal vierkante meter kantooroppervlakte.
Maar ik geef nu het woord aan Djamel om u een gedetailleerd en geïllustreerd overzicht te bieden van deze voorstellen, die ik voor advies zal voorleggen aan de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie, de gemeenten en de NMBS, vóór de Regering deze definitief kan goedkeuren.
Ik dank u.
Rudi Vervoort
_____
