Er zijn technische moeilijkheden opgetreden op de werf van Metro 3 tijdens de bouw van de tunnel onder het Zuidpaleis. De MIVB heeft daarvoor verschillende mogelijke oplossingen voorgelegd. De Brusselse regering en de Stad Brussel hebben akte genomen van het feit dat om technische, financiële en tijdsredenen alleen de ontmanteling van de binnenkant van het Zuidpaleis haalbaar is om het project voort te zetten. Er zal dus een stedenbouwkundige procedure worden opgestart en een begeleidingsplan worden opgesteld voor de wijk en voor iedereen die het Zuidpaleis gebruikt.

Omdat de Noord-Zuidverbinding verzadigd is, bouwen de MIVB en Beliris momenteel een nieuwe noord-zuidmetrolijn (de M3) die als doel heeft het station Albert (Vorst) te verbinden met het Noordstation en vervolgens het Noordstation met het station Bordet (Evere). Om het toekomstige station Toots Thielemans onder de Stalingradlaan te verbinden met de bestaande premetro-infrastructuur, wordt er 900 meter aan verbindingstunnels gebouwd. De dakplaat van het station is nu klaar en het uitgraven van de tunnel is begonnen. Maar de bouw van de 120 meter lange tunnel die onder het Zuidpaleis door moet lopen, ligt al meerdere maanden stil door technische problemen als gevolg van technische problemen. De eerste funderingselementen, gemaakt door het injecteren van cement in de ondergrond, voldeden niet aan de vastgestelde stabiliteitsnormen. De structuur van de ondergrond van de voormalige bedding van de Zenne is een grote technische uitdaging voor de onderbouw van het Zuidpaleis.

Sindsdien werden verschillende alternatieven bestudeerd en door de MIVB aan de regering en de Stad Brussel voorgesteld om de werken te kunnen hervatten en goede funderingen onder het Zuidpaleis te kunnen verzekeren. 

De oplossing om de binnenkant van het Zuidpaleis te ontmantelen met behoud van de gevels, zodat de tunnel van binnenuit kan worden gegraven, blijkt de goedkoopste, snelste en veiligste optie te zijn. Door via de binnenkant van het gebouw te gaan kunnen bekende en beproefde technieken worden gebruikt die ook elders op de site van Toots Thielemans zijn gebruikt. Het gekozen scenario is daarom de enige oplossing op vlak van techniek, financiën en timing.

Ondersteunende maatregelen voor handelaars, gebruikers en buurtbewoners

Afgezien van voorbereidende werken zal de ontmanteling van de binnenkant van het Zuidpaleis niet voor januari 2025 beginnen. De werf zal zorgvuldig worden voorbereid en er zal zeer binnenkort een stedenbouwkundige procedure worden gestart waarbij de gebruikers van het Zuidpaleis en de burgers de kans zullen krijgen om opnieuw gehoord te worden. Ondertussen zullen het Gewest, de Stad Brussel en de MIVB alles in het werk stellen om de getroffen personen te ondersteunen, met de steun van hub.brussels in het bijzonder. Er zullen maatregelen worden opgesteld, met name via een nieuw pact. De scholen en sportclubs die momenteel gebruik maken van de faciliteiten van het Zuidpaleis zullen een andere plek krijgen. Handelszaken die ook moeten verhuizen zullen gebruik kunnen maken van specifieke steunmaatregelen op maat van elke handelszaak. De Stad en het Gewest zullen binnenkort de handelaars uitnodigen om samen met hen elke situatie individueel en op maat te onderzoeken.  

Een versnelde stedenbouwkundige procedure

Het is met deze doelstelling voor ogen dat de regering besloten heeft tot het opstellen van een specifiek stedenbouwkundig regelgevend kader dat de wijziging van de stedenbouwkundige vergunning voor het plaatsen van een tunnel onder het Zuidpaleis zal moeten bepalen. Dit ontwerp van ordonnantie werd vandaag in eerste lezing door de regering goedgekeurd. De ordonnantie voorziet in een belangrijke inkorting van het stedenbouwkundig vergunningsproces, in het belang van een versnelde vervollediging van het tracé Noord-Albert en in het bijzonder om de overlast en de hinder voor de omwonenden door deze werken maximaal te reduceren, zonder evenwel in te boeten op het democratische recht tot inspraak of mogelijkheden tot het instellen van een beroep. De klassieke termijnen van deze vergunningsprocedure worden daarbij herleid van 450 dagen (+ 6 maanden mogelijke verlenging) tot een indicatieve 170 dagen.

Een kans om het Zuidpaleis te renoveren

Het Zuidpaleis is een iconisch gebouw in het Brusselse stedelijke landschap. De nodige maatregelen zullen worden genomen om het gebouw te beschermen en het tegelijkertijd te herwaarderen. De gevels, die grotendeels uit het einde van de 19^e eeuw dateren, zullen behouden blijven. De binnenkant van het gebouw is het resultaat is van verschillende verbouwingen in de loop van de 20^e eeuw. Het bevindt zich in een staat van verval en zal volledig worden gerenoveerd.